'ಚರಿತ್ರೆ' ಮತ್ತು 'ಇತಿಹಾಸ' ಎಂಬ ಎರಡು ಪದಗಳನ್ನು ನಾವು ಅಷ್ಟೇನೂ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲದೆ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಇಂಗ್ಲಿಷಿನ ’ಹಿಸ್ಟರಿ’ ಪದಕ್ಕೆ ಸಂವಾದಿಯಾದ ಪದಗಳವು. ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಅವಿಚ್ಛಿನ್ನವಾದಒಂದುಕ್ರಮವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ಬರೆದಿಟ್ಟ ವಿಷಯಗಳ ಸಂಗ್ರಹವೇಚರಿತ್ರೆ. ’ಹೀಗೆಯೇಇತ್ತು’ ಎಂಬರ್ಥದಲ್ಲಿಇತಿಹಾಸ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಸಷ್ಟಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಇತಿಹಾಸಅಥವಚರಿತ್ರೆ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ’ಏನನ್ನು ಬರೆದಿಡಲಾಗುತ್ತದೆಯೋ ಅವು ಕಟ್ಟುಕತೆ’ಗಳಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜನಪದರಲ್ಲಿ ಈ ಎರಡೂ ಪದಗಳು ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲ. ಅದರರ್ಥಅವರಿಗೆಚರಿತ್ರೆಇಲ್ಲಎಂದುಅರ್ಥವಲ್ಲ. ಪದಶಃ ನೋಡಿದಾಗ ’ಕಥೆ’ಗೆ ಹೇಳಿದ್ದು, ನಿರೂಪಿಸಿದ್ದು ಎಂಬ ಅರ್ಥವಿದೆ ನಿಜ. ಆದರೆ ಸಾಮಾನ್ಯಾರ್ಥದಲ್ಲಿ ’ಕತೆ’ ಎಂದಾಕ್ಷಣ ಕಲ್ಪಿಸಿದ್ದು, ಕಟ್ಟುಕತೆ, ನಿಜವಲ್ಲದ್ದು ಎಂಬ ಅರ್ಥವೇ ಸುರಿಸುತ್ತದೆ. ’ಏಕೆಂದರೆ’ ನಿಜವಲ್ಲದ್ದು ಎಂಬ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿಅವರು ’ಅಜ್ಜಿಕತೆ’ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.ಅಜ್ಜಿಕತೆಗೆ ’ನಿಜವಾದಘಟನೆಯೊಂದರ ನಿರೂಪಣೆ’ ಎಂಬ ಅರ್ಥಎಲ್ಲಿಯೂಇಲ್ಲ. ಜನಪದ ವಿದ್ವಾಂಸರು ’ಕತೆ’ ಎಂಬುದನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ’ಅಜ್ಜಿ’ಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟರು ಮತ್ತು ’ಕತೆ’ಗೆಅಜ್ಜಿಕತೆಯಅರ್ಥವನ್ನೇಕೊಟ್ಟುಕೊಂಡರು.ಮೂಲತಃಜನಪದರಲ್ಲಿಇದ್ದ ’ಕತೆ’ ಪದಕ್ಕೆ (ಚರಿತ್ರೆ-ನಿಜವಾದದ್ದರ ನಿರೂಪಣೆ ಎಂಬ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿದ್ದ) ’ದಂತಕತೆ’ ಎಂಬ ಹೊಸಪದವನ್ನು ಸಷ್ಟಿಸಿಕೊಂಡರು.ಈಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ದಂತಕತೆಗೆ ವಿದ್ವಾಂಸರು ’ಐತಿಹ್ಯ’ ಎಂಬ ಇನ್ನೊಂದು ಪದವನ್ನು ಬಳಕೆಗೆ ತಂದಿದ್ದಾರೆ. ಇಂಗ್ಲಿಷಿನ ಲೆಜೆಂಡ್‌ಪದಕ್ಕೆ ಸಂವಾದಿಯಾಗಿ ’ಐತಿಹ್ಯ’ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದೆ.ಮೂಲತಃಅದು ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಪದವಾಗಿದ್ದು, ’ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಮಂದಿರಗಳಲ್ಲಿ ಪಠಣ ಮಾಡಬಹುದಾದ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ’ ಸಂಬಂಸಿತ್ತು.ಈ ಪಠಣ ಮಾಡಬಹುದಾದ ವಿಷಯಗಳು ಬೈಬಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಸಂಗತಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಧು ಸಂತರಜೀವನಚರಿತ್ರೆಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು.ಈ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಲೆಜೆಂಡ್ ಪದವು ’ಒಂದುಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸತ್ಯಸಂಗತಿ’ಯನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತದೆ.ಇದುದಂತಕತೆ-ಕತೆ-ಅಥವಾಐತಿಹ್ಯದಅರ್ಥವೇಆಗಿದೆ. ಇತಿಹಾಸದ ನಿರೂಪಕರು ಲಿಖಿತ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿಕೊಂಡು ’ಒಂದುಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸತ್ಯಸಂಗತಿ’ಯನ್ನುತಾವುಕಂಡಂತೆ ನಿರೂಪಿಸಿದರೆ, ಐತಿಹ್ಯದ ನಿರೂಪಕರು (ಕತೆಅಥವಾದಂತಕತೆಯ ನಿರೂಪಕರು) ಮೌಖಿಕ ಪರಂಪರೆಯ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿಕೊಂಡು ’ಒಂದುಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸತ್ಯಸಂಗತಿ’ಯನ್ನುತಾವುಕಂಡಂತೆ ನಿರೂಪಿಸುತ್ತಾರೆ. ಒಂದು, ಲಿಖಿತ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಲಿಖಿತರೂಪದಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಿದರೆ, ಇನ್ನೊಂದುಕಂಠಸ್ವ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಮೌಖಿಕರೂಪದಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸುತ್ತದೆ.ಎರಡೂ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಸತ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತದೆ.
ಇತಿಹಾಸದ ಬರಹಗಾರರುತಮ್ಮ ಬರಹಕ್ಕೆಯಾವುದಾದರೂಆಧಾರವನ್ನುಕೊಡುವ ಹಾಗೇ ಐತಿಹ್ಯದ ನಿರೂಪಕರೂತಮ್ಮ ವಿವರಣೆಗೆಅಗತ್ಯವಾದಆಧಾರವೊಂದನ್ನುಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಆ ಆಧಾರಗಳು ಯಾವುವೂ ಆಗಬಹುದು. ಅವಶೇಷ, ಪಳೆಯುಳಿಕೆ, ವಸ್ತು-ಸ್ಥಳ, ಕೆರೆ, ಕಟ್ಟೆ, ಗುಡ್ಡ, ಬೆಟ್ಟ, ಬಂಡೆ, ದಿನ್ನೆ, ಉಡುಗೆ-ತೊಡುಗೆ, ಆಯುಧ, ಪ್ರಾಣಿ, ಸಸ್ಯ, ಮನುಷ್ಯ-ಹೀಗೆ ಯಾವುದು ಬೇಕಾದರೂಐತಿಹ್ಯಕ್ಕೆಆಧಾರ ಆಗಬಹುದು. ಭೌತಿಕಆಧಾರವೊಂದುಇಲ್ಲದೆಐತಿಹ್ಯ ಹುಟ್ಟಲಾರದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಹಂಪಿಯಲ್ಲಿರುವ ಸುಗ್ರೀವಗುಹೆಯಎದುರಿಗೆ ಬಂಡೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಳಿಯದಾದ ಗೆರೆಗಳ ಉದ್ದನೆಯ ಸಾಲಿದೆ.ಅದು ಸೀತೆಯ ಸೆರಗೆಂದುಜನ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.ಮಂಡ್ಯಜಿಲ್ಲೆಯ ಬೆಳ್ಳೂರಿನ ಸಮೀಪದಅನಂತಗಿರಿಯಲ್ಲಿರುವ ’ಭೀಮನ ಹೆಜ್ಜೆ’ಯೂಇನ್ನೊಂದುಉದಾಹರಣೆ.ಇದೇರೀತಿಕಲ್ಲಿದ್ದರೆ-ಭೀಮನಕಲ್ಲು, ಕೆರೆಯಿದ್ದರೆಜಟಾಯುತೀರ್ಥ, ಗುಹೆಯಿದ್ದರೆ ಪಾಂಡವರ ಗುಹೆ, ಸಿದ್ಧವಾಗುತ್ತದೆ.
ಹಾಗೆಂದು ಭೌತಿಕಆಧಾರಅಥವಾ ಭೌತಿಕ ವಸ್ತುಗಳೆಲ್ಲವೂ ಐತಿಹ್ಯಕ್ಕೆ ವಸ್ತುವಾಗಲಾರವು. ಆ ವಸ್ತುಗಳಿಗೆ ಕೆಲವಾದರೂ ವಿಶೇಷ ಗುಣಗಳಿದ್ದು, ಅವು ಥಟ್ಟನೆಜನರನ್ನುಆಕರ್ಷಿಸುವಂತಿರಬೇಕಾದ್ದುಅಗತ್ಯ. ಸಾಮಾನ್ಯಜೀವನಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದ್ದು ವಿಶಿಷ್ಟ ಅಥವಾಅಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿರುವ ವಸ್ತುಗಳು ತಮ್ಮಇರುವಿಕೆಯಿಂದಲೇಜನರ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಲು ಸಮರ್ಥವಾಗುತ್ತವೆ. ವ್ಯಕ್ತಿ, ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಘಟನೆಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಇಂಥ ವಿಶಿಷ್ಟಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು ಸುಲಭ.ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಮಹಾನ್ ಶಕ್ತಿವಂತನಾದ ಅಗೋಳಿ ಮಂಜಣ್ಣನು ತುಳುನಾಡಿನ ಐತಿಹ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ. ಮೇಲುಕೋಟೆಗೆ ಸಮೀಪದಧನುಷ್ಕೋಟಿಯ ಬಂಡೆಯ ನಡುವೆ ಸದಾಜಿನುಗುತ್ತಇರುವ ನೀರಿರುತ್ತದೆ. ಅದು ಶ್ರೀರಾಮನ ಬಾಣದಿಂದಉಂಟಾಯಿತು ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ. ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾದಘಟನೆ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳಗಳು ಸದಾ ವಿಶಿಷ್ಟವೇ ಆಗಿರುವುದರಿಂದ ಅವು ತಕ್ಷಣಐತಿಹ್ಯಕ್ಕೆ ವಸ್ತುವಾಗಿಬಿಡುತ್ತದೆ.
ಐತಿಹ್ಯ ನಿರೂಪಕನಿಗೆತಾನು ನಿರೂಪಿಸುತ್ತಿರುವುದು ನಿಜವಾದದ್ದನ್ನೇಎಂಬುದನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಲುಇರುವ ಬಹಳ ಬಲವಾದಆಧಾರವೆಂದರೆ ಈ ಭೌತಿಕ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳೇ. ನಿರೂಪಕನ ಪೀಠಿಕಾರೂಪದ ಮಾತಿನಿಂದಅದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ.ಸರಿಯಾದ ಸ್ಥಳ, ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಮಯ ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವಆತಂಕವೂಇಲ್ಲದೆ, ತಡವರಿಕೆಯೂಇಲ್ಲದೆ ವಿಷಯ ಮಂಡನೆ ಮಾಡುವಆತ, ಕಣ್ಣೆದುರುಇರುವ ಭೌತಿಕ ಅಧಾರಗಳಿಂದಲೇ ಅದನ್ನುಇನ್ನಷ್ಟು ಗಟ್ಟಿಗೊಳಿಸುತ್ತಾನೆ. ’ಇವೆಲ್ಲ ಸಾಮಾನ್ಯಜನರಿಗೂ ತಿಳಿದಿರುತ್ತದೆ.ಕಣ್ಣಿದ್ದವರಿಗೆಕಾಣುತ್ತದೆ.ನಿಮಗಿನ್ನೂ ತಿಳಿದಿಲ್ಲವೇ ಎಂಬ ಧಾಟಿಯಲ್ಲಿಆತನ ನಿರೂಪಣೆಇರುತ್ತದೆ.ಜೊತೆಗೆ ಭೌತಿಕಆಧಾರವನ್ನು ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆಆತಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾನೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ನಿರೂಪಣೆಯಲ್ಲಿರಬಹುದಾದಅಮೂರ್ತ ಅಂಶಗಳೆಲ್ಲಾ ಗೌಣವಾಗಿಬಿಡುತ್ತದೆ. ’ಅದುಅಲ್ಲಿಇರುವುದರಿಂದಲೇ ನಾನದನ್ನು ನಂಬಿದೆ, ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ನಾನೆಲ್ಲಿ ನಂಬುತ್ತಿದ್ದೆ.ನನಗೂ ನಿಮ್ಮ ಹಾಗೆ ಆಧಾರವಿಲ್ಲದೆ ನಂಬಲಿಕ್ಕೆ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ ತನ್ನ ನಿರೂಪಣೆಯನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುತ್ತಾನೆ. ಈ ಬಗೆಯ ಮುಕ್ತಾಯವುಆತಕಂಡ ಸತ್ಯವನ್ನುಇನ್ನಷ್ಟು ಬಲಪಡಿಸುವತಂತ್ರಎಂಬುದನ್ನು ಗಮನಿಸಬೇಕು.
ಮೇಲೆ ವಿವರಿಸಲಾದ ಗುಣಗಳಿಂದಲೇ ಐತಿಹ್ಯಗಳು ಗಾಢ ಸ್ಥಳೀಕರಣಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಆಯಾ ಪ್ರದೇಶದ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಅವು ರೂಪುದಳೆಯುತ್ತವೆ. ಕಾಲ ಬದಲಾದಂತೆ ಹಳೆಯವು ನಶಿಸಿ, ಹೊಸ ಐತಿಹ್ಯವು ನಿಧಾನವಾಗಿತಾನು ಹುಟ್ಟಿ ಬೆಳೆದ ಪರಿಸರವನ್ನೇ ನಿಯಂತ್ರಿಸುವಷ್ಟು ಪ್ರಬಲವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವುದು. ಹೀಗಾದಾಗ ಸಮಾಜ ಪರಿವರ್ತನೆಗೆಅದೊಂದುತಡೆಯೂ ಆಗಬಹುದು.ಚರಿತ್ರೆಯ ಕೊಡುಗೆಗಳಾದ ಐತಿಹ್ಯಗಳು ಚರಿತ್ರೆಯ ನೆಲೆಗಳೂ ಆಗಿ ಬಿಡಬಹುದು.
ವಿವರಣೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪ್ತಿಯದಷ್ಟಿಯಿಂದಐತಿಹ್ಯಗಳು ಪುರಾಣಕ್ಕಿಂತಕಿರಿದು. ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ಅವು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟಜಾತಿ-ಬುಡಕಟ್ಟುಗಳಿಗೆ ಬದ್ಧವಾಗಿರುತ್ತದೆ.ಇಂಥಐತಿಹ್ಯಗಳು ತಮ್ಮ ಸೀಮಿತ ವಲಯವನ್ನು ಭೇದಿಸಿಕೊಂಡು ಹೊರ ಪ್ರಪಂಚಕ್ಕೆ ಕಾಲಿರಿಸಿದೊಡನೆ, ಅವುಗಳ ಅರ್ಥವಂತಿಕೆಯು ಬಹಳ ತೀವ್ರವಾದ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತವೆ. ಸಮುದಾಯ ಬದ್ಧತೆಯಿಂದತನ್ನನ್ನು ಬಿಡಿಸಿಕೊಂಡ ಐತಿಹ್ಯಗಳು ವಿಶಾಲ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಬದುಕುಳಿಯಬೇಕಾದರೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಇಷ್ಟವಾಗುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಕೇವಲ ಸ್ವಕೀಯವಾಗಿದ್ದ ಪ್ರತೀಕಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಂಡು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಪ್ರತೀಕಗಳಿಗೆ ಮೈ ಒಡ್ಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.ಈ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕೀಕರಣವು ಮೂರುರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸಾತವಾಗುತ್ತದೆ.ಮೊದಲನೆಯದು ಸ್ಥಳದ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ಮೀರುವುದು, ಎರಡನೆಯದು ವ್ಯಕ್ತಿ ನಿಷ್ಠತೆಯನ್ನು ಮೀರುವುದು ಮತ್ತುಕೊನೆಯದುಕಾಲದ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ಮೀರುವುದು. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿಐತಿಹ್ಯಗಳು ಬಯಸುವ ಭೌತಿಕ ಆಧಾರಗಳನ್ನು ಪುರಾಣಗಳು ಬಯಸುವುದಿಲ್ಲ.
ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವಐತಿಹ್ಯಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ’ ಕರ್ನಾಟಕ ಐತಿಹ್ಯಗಳ ವಿಶ್ವಕೋಶ’ ವೊಂದನ್ನು ಸಿದ್ಧ ಪಡಿಸಬಾಕಾದ್ದು ಇಂದಿನ ಅಗತ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು.
ಕಾಮೆಂಟ್‌ಗಳು
ಕಾಮೆಂಟ್‌ ಪೋಸ್ಟ್‌ ಮಾಡಿ